"მითხრა, მკერდი უნდა გაიკრა, რადგან ბავშვი ვერ შეჭამსო... მოგვატყუეს, დაიღუპაო... დედაჩემი თურმე ექიმს მიუვარდა და ხელდახელ ეჩხუბებოდა. ამ ამბავს ბევრი ექიმი უყურებდა და არავინ გამოექომაგაო"

ხათუნა მონიავას 1996 წლის 27 სექტემბერს უნდა ემშობიარა ქუთაისის მესამე სამშობიაროში, ექიმიც აყვანილი ჰყავდა, მაგრამ რადგანაც 7 თვეზე, ნაადრევად დაეწყო მშობიარობა, თან სისხლის ჯგუფიც რეზუს უარყოფითი ჰქონდა, აყვანილმა ექიმმა პირველ სამშობიაროში მისვლა ურჩია, ბავშვს აუცილებლად დასჭირდება დახმარება და იქ საამისოდ უკეთესი პირობებიაო. სხვა გზა არ იყო, დათანხმდა... მშობიარობიდან მესამე დღეს ისე გაწერეს, ბავშვი არ აჩვენეს, - პატარას პრობლემები ჰქონდა და ექიმების დახმარება დასჭირდაო. სახლში მისულმა კი გაიგო, რომ მისი პირველი შვილი უკვე დასაფლავებული გახლდათ... ამ ყველაფერს უცნაური გაგრძელება აქვს, რაზეც ხათუნამ ჩვენთან გულახდილად ისაუბრა.

- ქუთაისში, პირველ სამშობიაროში მისული, პირდაპირ შემიყვანეს სამშობიარო ბლოკში, სადაც ორი გინეკოლოგი დამხვდა, მათ შორის ერთ-ერთს ახალი დაწყებული ჰქონდა მუშაობა, ძალიან ახალგაზრდა იყო. მათი სახელი და გვარი ვიცი, ცხადია და დასახელებაც შემიძლია... მახსოვს, სანამ მამშობიარებდნენ, ერთ-ერთი გინეკოლოგი ფანჯარას არ მოსცილებია, კარგა ხანს ათვალიერა ჩემ გამო ეზოში შეკრებილი ადამიანები. მკითხა, ეს „ბეემვე“ შენთან არისო? - კი-მეთქი, - ტკივილები მქონდა და ძლივს ვუპასუხე. მერე დამაყარა კითხვები: სად მუშაობს მეუღლე? სად ცხოვრობო და ა.შ. ყველაფერი დეტალურად გამომკითხა... მოკლედ, იმ დღეს ვიმშობიარე, მაგრამ ჩვილი არც უჩვენებიათ, ეგრევე გაიყვანეს.

- იტირა?

- როგორ არა, იტირა. გოგონა დაიბადა, 2 კგ და 400 გრ. წერია ე.წ. სიმართლის წიგნში, მაგრამ ჩვენ გვითხრეს, 2 და 700 დაიბადაო... დამჭირდა ნაკერების დადება და ეს ახალგაზრდა ექიმი გამაყუჩებლის გარეშე მომადგა, საშინელება გამოვიარე... შემდეგ მეც გამიყვანეს პალატაში და დილით, დედაჩემი რომ შემოვიდა, ბავშვი მოვიკითხე. წარმოიდგინეთ, მანამდე ექიმები თვალით არ მინახავს, ჩემთან არავინ შემოსულა. დედამ მითხრა, პატარას ჰემატომა აქვს და საავადმყოფოში გადაიყვანეს, მძიმედაა, მაგრამ გადარჩენის იმედს იძლევიანო. წარმოიდგინეთ, იმ დღესაც არავინ შემოსულა ჩემთან სალაპარაკოდ, არც ერთი ექიმი ან ექთანი... მეორე დღეს დედა და ვიღაც ქალი შემოვიდნენ. მითხრა, - მკერდი უნდა გაიკრა, რადგან ბავშვი ვერ შეჭამს, რეანიმაციაში უნდა იყოსო. დავუჯერე. მესამე დილით, დედა და ჩემი მეუღლე შესულან ექიმთან, - გაწერეთ, ცოდოა, უყურებს სხვა ქალებთან როგორ შეგყავთ შვილებიო. გაწერის წინ, შვილის ნახვა რომ მოვინდომე, დედამ მითხრა: ახლა მაინც არ შეგიშვებენ. სახლში წავიდეთ და ნახვის საათები რომ იქნება, მოგიყვანთო. საღამოს, როცა წასვლა ვახსენე, მერე მითხრა მეუღლემ: ბავშვი გარდაიცვალა, მისი გვამი გამომატანეს და სოფელში, ბებიას გულზე დავკრძალეო.

გავიდა წლები... ერთხელაც მეგობარმა დამირეკა საბერძნეთიდან: ხათუნა, ძალიან მტკივნეულ საკითხს უნდა შევეხო, მაგრამ არ მგონია, რომ შენი შვილი გარდაიცვალაო. - საიდან მოიტანე-მეთქი? ჯგუფი „ვეძებ“ არსებობს, სადაც ისეთი ამბები იწერება, ასე მგონია, შენზე ვკითხულობ, მიდი იუსტიციაში და გაარკვიე, რამდენი შვილი იძებნება შენს სახელზეო... მართლაც, რაღაც პერიოდის შემდეგ ვერ მოვისვენე და მივედი იუსტიციაში, მოვითხოვე ჩემი შვილების დაბადების რიგითობის ამონაწერი. ოპერატორმა მითხრა, პირველი მაია კილაძეო. - არა, რა მაია, ქრისტინე, თეკლა და ლუკა მყავს-მეთქი. - არა, მაია კილაძე ფიქსირდება პირველ შვილადო. ხომ წარმოგიდგენიათ რა დამემართებოდა?! პირველი შვილი გარდაცვლილია და გარდაცვალების ცნობა არ ფიქსირდება-მეთქი? - არა. მაიას მერე გაგიჩენიათ ქრისტინე, თეკლა და ლუკაო. ვიფიქრე, ვინ დაარქვა მაია? 27-ში ხომ დაიბადა და 3-ში დაბადების მოწმობაც გაუციათ. ამის მერე წავედი ქუთაისში, სადაც ძალიან დიდი სანაცნობო წრე, საახლობლო მყავს.

- ოჯახის წევრებმა იცოდნენ, იუსტიციაში რის გამოც წახვედით?

- არა, ეს მანამდე არავისთვის მითქვამს... შინ დაბრუნებულმა მათ გავანდე ჩემი ეჭვი. გავიხსენე ექიმების სახელი. ერთ-ერთი მათგანი უკვე გარდაცვლილი იყო. მერე დედა გამოვკითხე, რა ხდებოდა იმ დღეს... პირველ სამშობიაროს გადასასვლელი ხიდით უკავშირდებოდა ორსართულიანი შენობა, რომლის მეორე სართულზეც განთავსებული იყო პედიატრიის განყოფილება, წესით, ბავშვი სამკურნალოდ იქ უნდა გადაეყვანათ. წავიყვანე ჩემები სამშბიაროში და ვუთხარი, მანახეთ, ბავშვი სად მოინახულეთ-მეთქი? ამ ორსართულიანი შენობის გვერდით არის სათადარიგო რკინის კიბე, არმატურით შეკრული და იმაზე მიმითითეს, - აქედან ავდიოდით ბავშვთან, შევდიოდით პაწაწინა კორიდორში, მერე პაწაწუნა ოთახში, იქ იყო ჩვენი ბავშვი და კიდევ ერთი ჩვილი. მანდ დაგვხვდა ექიმი კაცი, რომელმაც გვითხრა, მძიმე მდგომარეობააო და რაღაც წამალი დაგვისახელა, ეს აუცილებლად მოიტანეთო. - ბავშვი როგორ გამოიყურებოდა? ჰქონდა ზონდი, რამე უკეთდებოდა-მეთქი? - არაფერი უკეთდებოდა, მშვიდად ეძინაო. 27-ში საღამოს, ძალიან გვიან, ჩემი მეუღლე წასულა იმ წამლის საყიდლად, რომლის შეძენაც დაავალეს. ირბინა თურმე, ძლივს იშოვა გადამყიდველისგან და უკან მობრუნებულს ვიღაც ასაკოვანი ქალი დახვდა: შვილო, აღარ გვინდა წამალი, ბავშვი გარდაიცვალაო. მერე ჩემი ძმა გაუშვიათ სასახლის მოსატანად, რადგან მოუთხოვით, მზის ამოსვლამდე დაკრძალეთო. ბავშვი ნახეთ-მეთქი? - არა, არ გვინახავს, სასახლე დაჭედილი გამოგვატანესო...

ამის შემდეგ ვიპოვე ის გინეკოლოგი, ვინც მამშობიარა. დავურეკე და როცა გაიგო, ვინც ვიყავი, აშკარად შეშინდა. ვუთხარი, რომ ტელეფონით არ მსურდა საუბარი, უნდა შევხვდეთ-მეთქი. მასთან დანიშნულ დროს მივედი ოჯახის ახლობელთან ერთად. ვაჩვენე ჩემი შვილის დაბადების მოწმობა და ცნობა, რომ ბავშვი ცოცხალია. ეს ამბავი მანამდე გადავამოწმეთ მთავარ არქივში, სადაც ცოცხლად არის გატარებული. მე ძირითადად ჩუმად ვიყავი, რომ ემოციებს არ ავყოლოდი. მას ეს ჩემი ახლობელი ესაუბრებოდა. უთხრა, - ქალბატონო, დახედეთ ამ საბუთებს და მითხარით, რას ნიშნავს ეს ყველაფერიო? ქალმა საბუთებს არც ჩახედა. ჩემმა ახლობელმა გაიკვირვა, - ნახეთ, დავიჯერო არ გაინტერესებთ, რა წერია? თუ მართლა ცოცხალიაო? აფორიაქებულმა გინეკოლოგმა, - ჩემთან რა გინდათო? თავი ვერ შევიკავე: როგორ თუ რა მინდა? თქვენ მამშობიარეთ, მეორე გინეკოლოგი მკვდარია და აბა, სიმართლე ვისგან გავიგო-მეთქი? ახლობელმა სიტყვა ჩამომართვა, - ქალბატონო, არც ჩივილს ვაპირებთ და არც გამოძიებას. უბრალოდ, იქნებ გაიხსენოთ, სადაა ბავშვი?.. სააქტო ჩანაწერზე ხელი აქვს მოწერილი ქალთა განყოფილების მთავარ ექთანს. რეალურად, ჩვილი გადაიყვანეს ბავშვთა საავადმყოფოში, მერე იქიდან გაატანეს ოჯახს გვამი, მაგრამ სიმართლის წიგნში წერია, რომ სამშბიაროდან გაწერეთ მეხუთე დღეს. იქნებ იმ ექთანს მაინც დაელაპარაკოთ და უკეთ გაიხსენოთ, ბავშვი სად არის, ვის მიაშვილეთო? ქალმა ხელები გაასავსავა, - მე მასთან კონტაქტი არ მაქვსო. მუჭები ჰქონდა შეკრული, ხელს ვერ იმორჩილებდა, ისე უკანკალებდა... საფიჩხიადან ჩამოვედით თუ არა, ახლობელმა ამ ექთანს დაურეკა, იცოდა მისი ნომერი და უთხრა, ახლა გინეკოლოგთან ვიყავითო. - კი, ვიცი, დამირეკაო, - იმანაც აღიარა. ე.ი. როგორც კი წამოვედით, ეგრევე დაურეკა, არადა, გვიმტკიცებდა, ექთნის საკონტაქტო არ ვიციო... ეს ექთანიც ქუთაისში ვერასდროს ჩამოვა, იმდენი ადამიანი ემტერება და იტალიაში ცხოვრობს. ამბობენ, მაგის გარეშე ბავშვი არ გადიოდა პირველი სამშბიაროდანო... მაგრამ თუ უტყუარი მტკიცებულებები არ გაქვს, ვინ რას აღიარებს?..

ამ ყველაფრის შემდეგ მივედი პროკურატურაში და მოვითხოვე გვამის ექსჰუმაცია. სასახლეში იყო ქსოვილები, რაღაც ფირფიტები და ეს სავარაუდოდ, თავის ქალა არისო. ასევე იყო მენჯის ორი პატარა ძვალი... აიღეს ნიმუშები და მე და ჩემს მეუღლესაც ჩაგვიტარდა დნმ ტესტი. წელიწადი ველოდეთ პასუხს.

ერთი წლის მერე მივედი გამომძიებელთან, ქალბატონ ქეთევანთან, რომელსაც საქმის წინ წასაწევად ფაქტობრივად, არაფერი გაუკეთებია. ღიმილით მკითხა: იცი ხომ პასუხიო? - საიდან უნდა ვიცოდე, რა ხდება-მეთქი? - ნამდვილად თქვენი შვილი იყო დაკრძალულიო და ფურცელი გამომიწოდა, რომელიც უკან მივუგდე, - ამის გჯერა მეთქი? შეცბა. - ამას ელოდებოდი, რომ ეს საქმე თაროზე შემოგედო? არ იცი, ამ ქვეყანაში რა როგორ ხდება-მეთქი? - მე არაფერ შუაში ვარო. - არ გახსნა პაკეტი, ნიმუშები სხვაგან უნდა გავგზავნო-მეთქი და იუარა, - ნაბრძანები გვაქვს, რომ გავხსნათ და ისევ დავმარხოთო... არადა, მანამდე დარეკილი მქონდა რუსეთის ერთ-ერთ ქალაქში. ერთი გალინაა, რომელსაც თავისი გვერდი აქვს და ბევრს დაეხმარა შვილის თუ მშობლის პოვნაში. ამ ქალმა მომცა ერთ-ერთი საუკეთესო ლაბორატორიის ნომერი, სადაც დავრეკე და იქაურ თანამშრომლებს ავუხსენი ჩემი სიტუაცია, რომ გვამის ექსჰუმაცია მოვითხოვე, მაგრამ სიმართლის გაგების შანსი მინიმალური მქონდა. მითხრეს: არ არსებობს ასეთი ტესტით დადგინდეს, ჩვილი ვისი შვილი იყო; შედეგი ნულის ტოლია, თუ ფრჩხილი, თმა და მენჯის ანაფხეკი არ აქვთ, გამორციხულია, სიმართლე გაიგოთო. - აბა, ჩვენთან ლაბორატორიაში რომ აკეთებენ-მეთქი? - ჩვენ მხოლოდ ჩვენს ლაბორატორიაზე ვაგებთ პასუხს და გეუბნებით, რომ ექსჰუმაციას და დნმ-ის გაკეთებას ასეთ დროს აზრი არ აქვსო. არადა, სამხარაულში უცებ დაადგინეს, რომ თურმე, გარდაცვლილი ხათუნას და გიას შვილია. აი, ასე, ტყუილში აცხოვრებენ ხალხს; წლების წინ გარდაცვლილი ჩვილების დნმ ტესტს აკეთებენ, ვითომ სიმართლის დასადგენად. თურმე, ეს ფარსია. ტესტი კეთდება მხოლოდ ახალგარდაცვლილზე.

მე დნმ ტესტი გაკეთებული მაქვს, ჩემს ქალიშვილს კრისტისაც... ახლა ველოდები, როდის გაიკეთებს ჩემი მკვდრად გამოცხადებული შვილიც ტესტს, ეს არის ჩემი ბოლო იმედი, რომ მას ვიპოვი. სხვათა შორის, ბევრს გავაკეთებინე ტესტი, რადგან დამთხვევები იყო და მეიმედებოდნენ, მაგრამ არც ერთი არ აღმოჩნდა ჩემი შვილი. არადა, 100-პროცენტით დარწმუნებული ვარ, რომ ცოცხალია.

იცით, დედაჩემი მგალობელია, ათასი ნაცნობი ჰყავს. ჰოდა, ერთმა ადამიანმა უთხრა: ამა და ამ კორპუსში, პირველ სარდარბაზოში ერთოთახიანი ბინა ჰქონდა ექთანსო და ის ქალი დაასახელა, ვისზეც ზევით გესაუბრეთ, იტალიაში რომ არის გაქცეული. იქ ხანდახან დედამისი რჩებოდა და მასთან სასაუბროდ შევდიოდი ხოლმე, როგორც მეზობელი. არ არსებობდა, 4-5 ბავშვი ჰყავდათ ლოგინზე მიკოტრიალებული. პატარები არასდროს ტიროდნენ, სულ ეძინათ. ეს ექთანი კი დარბოდა გიჟივით ზემოთ-ქვემოთ, მოვარდებოდა და მალევე გარბოდა. შენი შვილიშვილის ამბავში ამ ქალის სახელი ხომ არ ფიგურირებსო? ეს რომ გავიგე, დავაპირე იმ ქალთან გასაუბრება, ვინც დედაჩემის ნაცნობმა ახსენა. შევხვდი ამ ექთნის შვილს და ვუთხარი, - ასეთი ამბავი გავიგე, ბებიაშენი უვლიდა თურმე ბავშვებს, რომელიც დედაშენს ბინაში ჰყავდა და გასაუბრება მინდა-მეთქი. გადაირია, ვინ გითხრაო? ვინ მითხრა, ეგ აინტერესებდა, სხვა რამე კი არა. - ვაიმე, ბებია მოკვდებოდა, ამის სათქმელად რომ მისულიყავი, მაინტერესებს, ვინ გვმტრობს ასე, ასეთ ამბავს რომ ავრცელებსო?! - შეიძლება მან არ იცოდა და დატოვებული ბავშვები ეგონა, უვლიდა პატარებს. მხოლოდ სიმართლის გარკვევა მინდა-მეთქი... მაგრამ... აზრი არ აქვს, არც ერთი არაფერს აღიარებს. წარმოიდგინე, მარტო ჩემს შვილზე ხომ არაა ლაპარაკი, ვინ იცის, რამდენი გააშვილეს. იმაზეც მეფიქრება, მსგავსი ცილი რომ დამწამონ, რა გამაჩერებს სახლში, მართალი თუ ვარ?! ხომ მივიდოდი და ვეტყოდი, როგორ ბედავ და ცილს მწამებ-მეთქი? იმ გოგოს ხომ პირდაპირ ვუთხარი, რომ მის დედას და ბებიას ვადანაშაულებდი. თუმცა, საერთოდ არავინ გამოჩენილა ამის გასაპროტესტებლად.

- დედათქვენი რას ამბობს ამ ყველაფერზე? რაიმე საეჭვოს ხომ ვერ იხსენებს?

- უკვე დედაც დარწმუნებულია, რომ პატარა გააშვილეს. ამბობს, - რამდენჯერაც ვნახე, მშვიდად ეძინა და უცებ ცუდი ამბავი რომ გვითხრეს, ვიფიქრე, ხომ არ გაუვარდათ ხელიდან ან თავი ხომ არ მიარტყმევინეს რამეზეო? ამის გამო მიუვარდა თურმე ექიმს, ხელდახელ წასულა, ეჩხუბებოდა. ამ ამბავს თურმე სხვა ბევრი ექიმი უყურებდა და ჩემი შვილის ვითომ მკურნალს არავინ გამოექომაგა, ყველა მხოლოდ თავს აქნევდა თურმე და ეს ექიმი კიდევ, ხმას არ იღებდა... ჩემმა ძმამაც დაადასტურა: ორჯერ ავედი ბავშვის სანახავად და მშვიდად ეძინა, ცუდად ყოფნის არაფერი ეტყობოდაო... ვინ იცის, ვისი ცხედარი გაატანეს ჩემებს.

ვფიქრობ და ჩემმა შვილმაც მითხრა, - დედა, ეტყობა ისეთ კარგ ოჯახშია, კარგ ხალხთან, რომ არაფერი აწუხებს და შეიძლება არც ეჭვობს, რომ ნაშვილებია, ამიტომაც არ იკეთებს დნმ ტესტსო... ყველანაირად ვეცადე გამერკვია, რა მოხდა იმ დღეს, მაგრამ ვერაფერს გავხდი... თუკი ჩემს შვილს ჰემატომა ჰქონდა, მძიმედ იყო, რა უნდოდა უცნაურ ოთახში, რატომ არ იყო რეანიმაციაში და არ უტარდებოდა მკურნალობა? მოკლედ, ველოდები შვილს და იმედი მაქვს, ოდესმე ჩავიკრავ გულში... შვილწართმეულ დედებს კი მივმართავ, არ დანებდნენ, ჩვენი ბრძოლა აუცილებლად გამოიღებს შედეგს.

p.s. თუ ამ ამბავთან დაკავშირებით რაიმე გაქვთ მოსაყოლი, მისწერეთ პირად შეტყობინებაში ჯგუფს "ჩვენ გეძებთ". ანონიმურობა გარანტირებულია.